1970 сыллаахха “Бег трусцой” диэн чараас кинигэ тахсыбыта. Онно бытааннык, бэдьэйэн сүүрүү туһунан суруллубут. Ити бег трусцой диэни бэдьэйэн сүүрүү диэн сахалыы тылбаастаатым, эбэтэр бэдьэйии диэн.
Бу сүүрүүгэ тыынарыҥ уонна сүрэҕиҥ тэбиитэ, пульсуҥ кыратык түргэтиир. Ол да буоллар, аҕылаабаккын. Аҕылааһын диэн бу организмҥа кислород ситэ тиийбэтин туоһута буолар. Ону ситтэрээри киһи түргэнник, күүскэ тыынар – аҕылыыр.
Бу бэдьэйэн сүүрүүгэ итинник буолуо суохтаах. Көннөрү тыынарыҥ уонна пульсуҥ арыый түргэтиир эрэ, аҕылаабаккын. Маннык 20 -25 мүнүүтэ да сүүрдэххинэ түөһүҥ, агдакаҥ улаатан, мөтөйөн тахсар. Ити аата организм кислородунан үчүгэйдик байбытын туоһута буолар. Тыынарыҥ сүрдээҕин чэпчиир, дуоһуйа-астына тыынаҕын. Өйуҥ, мэйииҥ үлэтэ чэпчиир, хараҕыҥ сырдаабыт курдук буолар. Сөпкө сүүрбүккүн итинник туруктарынан билэҕин.
Маннык сүүрбүтүм кэнниттэн сүрэҕим үлэтэ тупсубута, холкутук, эрэллик үлэлиир буолбута. Урукку өттүгэр кыралаан мэһэйдиир курдук гынар этэ. Манна кылаабынайа аҕылыа суохтааххын, көннөрү тыынарыҥ уонна сүрэҕиҥ тэбиитэ түргэтиэн эрэ наада. Түөһүҥ, агдакаҥ улаатан тахсар, онон чуолкай билэҕин. Ити сөпкө сүүрбүтүҥ сүрүн бэлиэтэ буолар. Ону тутус.
Манна эбэн этэбин, физкультура диэн бу сөбүгэр ноҕурууска, киһи доруобуйатын бөҕөргөтөр, киһи үйэтин уһатар. Спорт диэн бу аһары улахан ноҕурууска, киһи доруобуйатын кэбирэтэр, киһи үйэтин кылгатар. Роман Дмитриев 60 сааһыгар эрэ тиийбитэ. Улахан спортсменнар уһун үйэлэммэттэр. Бэдьэйэн сүүрүҥ, астына-дуоһуйа тыыныҥ.
Спордунан киһи барыта дьарыктанара наадата суох. Киhи барыта «Сахаачча» буолбатах. Онтон физкультура киhиэхэ барытыгар туhалаах, наадалаах.
Амматтан Михаил Тимофеев