Авто-оскуоланы бүтэрбит ханнык баҕарар курсант суоппар быраабын ылаары эксээмэн туттарарга күһэллэр. Биллэрин курдук, эксээмэн икки түһүмэхтэн турар: теория эксээмэнэ уонна квалификационай эксээмэн.
Ханнык баҕарар анал лицензиялаах авто-оскуоланы бүтэрбит киһи Үөһээ Бүлүүтээҕи ГИБДД салаатыгар суоппар быраабын ыларга эксээмэн туттарыан сөп. Ол туһугар туттарааччы мэдиссиинискэй ыспыраапкатын, авто-оскуолаҕа суоппар идэтигэр үөрэммитин туоһулуур сертификатын уонна пааспарын илдьэ ГИБДД салаатыгар кэлэн теория эксээмэнигэр киирэргэ быраап ылыахтаах. Бу маннык докумуон сэрэдэ, чэппиэр, бээтинсэ күннэригэр эрэ оҥоһуллан бэриллэр, оттон теория эксээмэнэ хас субуота аайы ыытыллар эбит.
Санатан эттэххэ, мэдиссиинискэй справка биир сыл устата болдьоҕун сүтэрбэт, оттон суоппар идэтигэр үөрэммиккин туоһулуур сертификат болдьоҕо суох — хаһан даҕаны күүһүн сүтэрбэт.
Теория эксээмэнигэр 4 бөлөхтөн турар 20 ыйытык бэриллэр. Тургутук 20 мүнүүтэ устата барар. Өскөтүн туттарааччы биир бөлөх ыйытыктарыгар икки сыыһаны оҥорбут буоллаҕына эксээмэнин туттарбат, тута аныгыскы холонууга ананар. Оттон атын-атын ыйытыы бөлөхтөрүгэр икки сыыһалаах буоллаҕына, туттарааччыга эбии 10 ыйытык бэриллэр уонна эксээмэнин бириэмэтэ уһаан биэрэр.
Теория эксээмэнэ этэҥҥэ туттарыллыбытын эрэ кэннэ массыынаны ыытыы эксээмэнэ буолар. Бу маны туттарар туһугар Үөһээ Бүлүүтээҕи техникум авто-оскуолатыгар уочаракка туран суруттарыахха наада. Салгыы болдьоһуллубут күҥҥэ туттарааччы бэлэмнэнэн баран эксээмэнин туттара кэлэр. Автодромҥа оҥоһуллар сорудахтартан сыыры сөпкө ыттыы, түһүү сорудаҕа анал автодром былаһааккатыгар оҥоһуллар, оттон атын сорудахтар тута нэһилиэк иһигэр, суол бары быраабылаларын тутуһан сөптөөхтүк айанныыры эрэйэллэр. Туттарааччы айанныы сылдьан 7 баалга тиийэ сыыһаны оҥордоҕуна эксээмэнин туттарбат, аныгыскы холонууга утаарыллар.
Туттарааччыга маҥнай үс холонуу көрүллэр. Бу холонуулар биир нэдиэлэттэн эрдэтэ суох оҥоһуллара ирдэнэр. Өскөтүн үс холонуу тухары сатаан туттарбатах түгэнигэр 6 ый кэннэ кэлэн хаттаан холонуон сөп. Бу быраабыла эксэээмэн икки түһүмэҕэр иккиэннэригэр туттуллар.
Суоппар быраабын туттарааччы теория эксээмэнин ханна туттарбытынан онно массыына ыытыы эксээмэнн туттарыахтаах, атын сиргэ баран туттара сатыыра сыыһа суол, тоҕо диэтэххэ эксээмэҥҥэ киириигэ быраап ылааһынтан саҕалаан тиһэҕэр суоппар быраабын ылыаххар диэри биир ГИБДД салаатыгар суруллан сылдьан түмүктүөхтээх эбиккин.
Өскөтүн туттарааччы икки түһүмэх эксээмэнэни барытын этэҥҥэ туттаран аастаҕына суоппар бырааба бэриллэр. Тургутугу үчүгэйдик ааспыт туттарааччылар массыына ыытар бырааптарын туоһулуур докуоннарын хас сэрэдэ, чэппиэр, бээтинсэ ахсын кэлэн ылыахтарын сөп.
2024 сыл муус устар 1 күнүттэн Арассыыйаҕа суоппар быраабын туттарыыга эксээмэҥҥэ уонна дастабырыанньа биэриитигэр саҥа уларыйыылар киирбиттэрэ.
Эксээмэни туттарыыга көҥүлү биэрии кытааппыта. Ол эбэтэр РФ гражданинын пааспара уонна медицинскай ыспыраапкатын болдьохторо, киһи эксээмэн туттарар кэмигэр, ааспыт буоллаҕына, ГИБДД эксээмэни тутартан аккаастыыр.
Эксээмэн туттарыытыгар бобуллар өскөтүн:
— суоппар быраабыттан быһыллыбыт буоллаҕына
— тырааныспары ыытыыны кытта сибээстээх үлэнэн дьарыктанар бырааба суох буоллаҕына
— итирик туруктаах уруулга олорон тутуллубут эбэтэр медицина быһаарыытыттан аккаастаммыт буоллаҕына (манна административнай буруйун болдьоҕо бүтүөр диэри)
— военкомат бэбиэскэтиттэн куота сылдьар уонна военкомакка кэлбэт буоллаҕына.
Суоппар быраабын атыылаһан албыннаан илдьэ сылдьыы — уголовнай эппиэтинэс
Госавтоинспекция санатарынан, сымыйа суоппар быраабын атыылаһан ылан туһаныы 3 ст. 327 УК РФ “Подделка, изготовление или сбыт поддельных документов, государственных наград, штампов, печатей, бланков” диэн чааһынан уголовнай дьылаҕа тардыллыахха сөп. Ол чэрчитинэн суоппар биир сылга хаайыыга баран көҥүлэ сарбыллар эбэтэр күһэлэҥ үлэлэргэ биир сыл устата үлэлиир.
Полиция үлэһиттэрэ сэрэтэллэринэн, сымыйа докумуоннары атыылыыр тэрилтэлэртэн ханнык баҕарар докумуону атыылаһан, ону тэҥэ суоппар быраабын атыылаһан, албыннаан массыыа ыытар түгэҥҥитигэр уголовнай эппиэтинэскэ тардыллаҕыт.
«Үөһээ Бүлүү» хаһыат
