Бүгүн, тохсунньу 15 күнүгэр, Үөһээ Бүлүү Сургуулугуттан аан бастакынан тахсыбыт учуонай, Саха сирин науката атаҕар туруутугар улахан өҥөлөөх литературовед учуонай, филологическай наука кандидата, Саха АССР наукатын үтүөлээх диэйэтэлэ, П.А. Ойуунускай аатынан Саха АССР судаарыстыбаннай бириэмийэтин лауреата Гаврил Ксенофонтович Боескоров төрөөбүт күнэ.
Саха литературатыгар проза жанрын сайдыытын историятын, национальнай кыһалҕалары, литературнай айымньы композициятын, сюжетын теоретическай боппуруостарын, литературалар бэйэлэрин икки ардыларыгар сыһыаннарын, уус уран айымньы сыаннастарын туһунан чинчийбит 7 монографията, сүүһүнэн научнай-ыстатыйалара уонна очеркалара саха тылын, литературатын үөрэтиигэ дьоһуннаах акылаат буолаллар.
Гаврил Ксенофонтович Боескоров “Якутский народный певец С.А. Зверев” (1956г), “Роман о весне якутского народа” (1957г), “Творчество Н.Д. Неустроева” (1959г), “Якутская художественная литература в годы Великой Отечественной Войны” (1960г), “Развитие жанров прозы в якутской советской литературе” (1961г), “Вопросы сюжета и композиции в якутской прозе” (1965г), “Мастерство Н.Е. Мординова” (1973г), “Творчество П.Н. Тобурокова” (1981г). диэн научнай үлэлэрэ сахабыт литературатын үөрэтиигэ туохха да тэҥнэммэт кылаат, тирэх буолаллар.
Гаврил Боескоров наукаҕа үлэлэрин, литературнай нэһилиэстибэтин күн бүгүн Боескоровтар биир киэн туттар кийииттэрэ, Сургуулуктааҕы модельнай бибилэтиэкэ сэбиэдиссэйэ, СӨ култууратын туйгуна, кыраайы үөрэтээччи Лидия Федоровна Никифорова ылсан үөрэтэ, үлэлэһэ сылдьар. Ол курдук, биобиблиографическай ыйынньык (указатель) оҥоро сылдьар. Ол туһунан Лидия Никифорова :
- Бу оҥоро сылдьар биобиблиографическай ыйынньыкпыт (указатель) Гаврил Боескоров төрөөбүтэ 110 сылын бэлиэтиир үбүлүөйдээх күнүгэр кинигэ буолан тахсан ааҕааччы киэҥ араҥатыгар дьоһун бэлэх буолуохтаах. Хас экземплярынан тахсара барыта нэһилиэк, улуус салалтатын өйөбүлүттэн тутулуктаах буолуоҕа. Саха науката сайдыытыгар сүдү кылаатын киллэрсибит биир дойдулаахпыт аатын, наукаҕа үлэлэрин үйэтитиигэ салалтаттан өйөбүл баар буолуоҕа диэн бүк эрэнбит. Бу үлэ саҕаламмыта үс сыл буолла. Ыйынньык оҥоруута биир киһи кыайбат үлэтэ, ол иһин биһиэхэ күүс-көмө буолар дьоннордоохпун. Ол курдук: Гаврил Боескоров уола биологическай наука доктора Геннадий Гаврилович Боескоров научнай редактор быһыытынан миэхэ матырыйаалларынан көмөлөһө сылдьар сибээстэһэ, кэпсэтэ, суруйса турабыт.
- Ыйынньыкпыт биобиблиографическай буоларын быһыытынан, Гаврил Боескоров биографията, төрүччүтэ барыта сиһилии киириэхтээх. Онон Боескоровтар аймахтан төрүттээх Саха сирин биир биллэр суруналыыһа Василий Михайлович Никифоров бу төрүччү оҥоруутугар быһаччы үлэлэһэ сылдьар. Ону кытары улуустааҕы киин бибилэтиэкэ библиографтара Г.А.Саввинова уонна Г.А.Егорова биобиблиографическай ыйынньык (указатели) грамотнайдык оҥоһулларын туһугар күүскэ үлэлэһэллэр , биологическай наука доктора Саввинов Г.Н. бэйэтин тус архыыбыттан Боескоров Г.К. хаартыскаларын ыытан махталбыт муҥура суох. Биир дойдулаахпыт историческай наука доктора Архипов Н.Д. сүбэтэ-амата миэхэ күүспэр күүс эбэр.
Эһиил Сургуулуктан бастакынан учуонай буолбут киэн туттар киһибит Гаврил Ксенофонтович Боескоровпыт төрөөбүтэ 110 сылын туолар. Онон улууска да, өрөспүүбүлүкэҕэ да киэҥ хабааннаах тэрээһиннэр ыытыллыахтара диэн эрэнэбит. Бэлэмнэнии үлэлэрбитин эрдэттэн былааннаан, киэҥ эйгэҕэ билиһиннэрии үлэтэ барыахтаах.
Бөһүөлэк кииннэнэн олохсуйбут Баҕадьа эбэҕэ соҕуруу куулатын кырдалыгар кэлиҥҥи кэмҥэ үйэ аҥарын устатыгар кураанахсыйан- иччитэхсийэн, “Мааппа өтөҕө” диэн ааттанан турар Бойуоска Силиппиэн түөрэҕин түһэрбит олох сириттэн ситэн-сириэдийэн тахсыбыт учуонай Боескоров Г.К. уонна ученай Самсоновтар өтөхтөрө буолар. Бу ааттаммыт аймахтыыларга “ Мааппа өтөҕөр” анал бэлиэ туруон наада дии саныыбын.
Боескоров Г.К. “ Мастерство Н.Е. Мординова” диэн научнай үлэтинэн П.А. Ойуунускай аатынан судаарыстыбаннай бириэмийэ лауреата буолбута уонна Георгий Башаринныын доҕордоспут история кэрэһитэ буолар улахан киһи диэн сыаналыыбыт. Кини хас биирдии научнай үлэтигэр күн бүгүн саха литературата тирэҕирэр. Онон киэҥ, дириҥ ис хоһоонноох, элбэх кыттааччылаах улуус, өрөспүбүлүкэ таһымнаах научнай-практическай конференцияны былаанныыбыт,- диэтэ.
Онон Сургуулуктан төрүттээх улахан учуонай төрөөбүтэ 110 сааһын көрсө сыл устата ситимнээх тэрээһиннэр Саха сирин таһымыгар ыытыллыахтара диэн биир дойдулаахтара эрэнэбит.
Валентина ФИЛИППОВА